"Nieuwe Haagse School"

Expositie Postmuseum 1956

horizontal rule

 

 

 

Inleiding uit de catalogus

5 Jaar geleden sloten 15 schilders en 5 beeldhouwers, allen Hagenaars, zich aaneen tot een nieuwe kunstenaarsgroep, die zij met een bijzonder aardig gevonden naam" Verve" noemden.

Nu, na 5 jaar, is het mogelijk een lustrum tentoonstelling te houden. Dat dit op zich zelf iets bijzonders is, zal iedereen, die het meteoorachtig ontstaan en verdwijnen van kunstenaarsgroepen kent, beamen. Is dit kortstondig bestaan een bezwaar? Ik persoonlijk geloof van niet. Immers, waar op een gegeven moment blijkt, dat verschillende kunstenaars gelijkgerichte idealen hebben, is, vooral wanneer het om jongere mensen gaat, de mogelijkheid altijd aanwezig, dat in de loop der volgende jaren blijkt, dat hun opvattingen over de kunst toch niet zo gelijkgericht zijn als zij eerst wel meenden. En toch heeft een dergelijke groep dan een belangrijke functie vervuld, omdat zij ervoor gezorgd heeft, dat het werk van een aantal kunstenaars in een gesloten verband te bezichtigen valt, waardoor vergelijkingen beter mogelijk zijn dan, wanneer men het werk van elk dezer kunstenaars afzonderlijk te zien krijgt.

De functie van een groep als Verve is van meet af aan een geheel andere dan die der oudere gevestigde kunstenaarsverenigingen als b.v. Pulchri Studio en de Haagse Kunstkring in Den Haag en Arti et Amicitiae te Amsterdam. Immers, waar de werkzaamheid van deze oude gerenommeerde verenigingen voor een zeer belangrijk gedeelte in het sociale vlak ligt, d.w.z. het contact tussen de kunstenaars en het publiek naast hun onderlinge materiële steun in bepaalde banen leidt, wordt bij een groep als Verve slechts eenzelfde gerichtheid bij het verwezenlijken van de denkbeelden der leden als grondslag aanvaard. Niet, dat het lidmaatschap van Verve haar leden ooit enige dwang om in een bepaalde richting te werken, heeft opgelegd. Bekijk slechts het werk van diegenen, die nu lid van de groep zijn om heel duidelijk te ontdekken, dat er een hemelsbreed verschil bestaat tussen schilders als Kroes en Bouthoorn of beeldhouwers als Bus en van den IJssel.

Een ding is er echter, dat hen allen bindt en dat zij ook zelf, naar ik begrijp, als het bindend element voor hun groep aanvaarden, en dat is de werkdrift en de waarachtige ijver om een werkelijk kunstwerk tot stand te brengen, een kunstwerk, dat zonder onnodige franje in alle eenvoud en oprechtheid de beschouwer in aanraking brengt met de boodschap, die de beeldende kunst in zich draagt.

Badinerend heeft Dr. J. Hulsker eens gezegd, dat de schilders van de Verve-groep de Nieuwe Haagse School vormen. Ik zou deze uitspraak van hem graag willen overnemen, want wanneer wij in de schilders van de Verve-groep de nieuwe Haagse School mogen zien, wanneer wij hun ernst en waarachtig werk mogen beschouwen als de uiting van de geest, die den Haag op het ogenblik bezielt, dan kunnen wij als Hagenaars daar trots op zijn. Het blijkt immers hoezeer de samenwerking in de Verve-groep stimulerend op haar leden gewerkt heeft. Herinneren wij ons, dat van de 6 winnaars van de Jacob Maris-prijs er 4 leden waren van de Verve-groep. Dit spreekt wel boekdelen voor de ernst, waarmede deze groep werkt en voor het succes, dat deze ernst in de ogen van de verschillende juries - voor het overgrote deel uit nietstadsgenoten bestaande verwierf.

Een waardering voor de toekomst hieraan te verbinden zou onzin zijn. Het is ons mensen van dit ogenblik onmogelijk te weten, wat volgende generaties over de kunst van onze tijd zullen zeggen. Het hierboven vermelde oordeel kan slechts bevestigen, dat het werk van de Verve-groep in onze ogen pet beste het streven van onze tijd weergeeft. Dat dit op zich zelf reeds een bijzonder belangrijke facet van het optreden van de Verve-groep is, behoeft niet nader uiteen gezet te worden. Onder de stimulerende invloed, die de leden op elkaar uitoefenen, is het werk van alle leden van deze groep steeds in beweging. Niet alleen, dat zij zich nieuwe technieken proberen eigen te maken (beeldhouwde Bitter niet een tijd lang naast zijn schilderbezigheid?), maar de samenwerking bracht velen der groep een nieuwe vormgeving, zonder dat hier van. een directe beïnvloeding sprake mag zijn. Beter bewijs voor het vruchtdragend karakter van de werkzaamheden der Verve-groep kan ik, geloof ik, niet bijbrengen.

Laten wij hopen, dat Verve met eenzelfde levenskracht en vreugde in het scheppen gedurende de volgende jaren een even verblijdend verschijnsel in het Haagse kunstleven kan blijven, als zij het in de afgelopen 5 jaar was.

Mr. L. J. F. WIJSENBEEK

Tentoonstelling vijf jaar Verve in het Postmuseum van 18 oktober - 7 november 1956 Den Haag.

 Email:info@nieuwehaagseschoolkunst.nl

website stats