"Nieuwe Haagse School"

De Collaborateurs 1961


 
De 'Collaborateurs' hebben de buit binnen. Zaterdag waren 16 van de Haagse kunstschilders, die voor de Haagse Salon een massaal zelfportret hebben gemaakt in Pulchri Studio aanwezig om hun aandeel in ontvangst te nemen van de opbrengst van het schilderij, dat door een onbekende macenas voor een onbekend doel is aangekocht. Het schilderij bracht fl 7.500,- op, waarvan op verlangen van de koper een bedrag in het bouwfonds van Pulchri Studio werd gestort. Voor alle schilders bleef er echter een dikke tweehonderd gulden over en dat was voldoende om nog eenmaal tevreden voor het gezamenlijke werk te poseren. dat zijn dan vlnr Quirinne Collard, Johfra,Her Gordijn, Henk de Vries, Wim Bouthoorn,Nol Kroes, Herman Berserik, Ferry Slebe ( met hoed) , George Lampe, Livinus van de Bundt, Wim Hussem, Hans van der Lek, Aart van den IJssel, Hens de Jong, Ruth Salinger en Paul Citroen. ( Haagse Courant)
Salon 1961

Een van de laatste Salons die gehouden werd was bij mijn weten die van 1961. Alle Haagse kunstenaars, ook niet Pulchrieleden, konden werk insturen voor zo'n 'Salon'. Het werd vrijwel allemaal gehangen. ( Er waren toen nog niet zoveel kunstenaars) Vergeelde knipsels in mijn plakboek laten zien dat de werkjes in onze zalen in twee rijen boven elkaar hingen. Johfra, Her Gordijn, Jan van Heel, Ferry Slebe, Hens de Jong, Co Westerik, Harm Onnes, Livinus, Jos van den Berg, Paul Citroen, de goede Charles Stok, Willem Schrofer, ja wie stond er niet op! Ik meen dat het idee voor dit schilderij ontstaan was op een regenachtige zondagmiddag bij Ruth en Aart van den IJssel waar Hans van den Lek op bezoek was. Het zou een grootse compositie hebben moeten worden van een gezelschap artiesten rond een rijk voorziene tafel. Een soort schuttersmaaltijd. Dit was er helaas niet uitgekomen. Het werd een opstapeling van achtentwintig kleine zelfportretten die totaal geen verband met elkaar hadden. Aan de onderkant een smal strookje tafel met wat armoedige citroentjes, een bril, een revolver, het kleine vlezige handje van Josje, en nog zo wat. Als een treurigmakend symbool stond er voor Nol Kroes een buitenmodel drankfles op tafel. 'Ik Jan Cremer' had iets geraamte-achtigs; de revolver hoorde bij hem, zoals de citroenen voor Paul lagen en hij ons wat miezerig door het venstertje bekeek. Al met al was het meer een gek dan een goed schilderij. Het grote raam stond opgesteld aan de Turfmarkt, het toenmalige atelier van Hans van der Lek als ik mij goed herinner. De laatste had ook de volgorde van opkomst voor ons georganiseerd.

Wat verderop vind ik in hetzelfde plakboek de hierbij afgebeelde vierkolomsfoto uit de Haagse Courant van 14 augustus 1961. Zo'n onderschrift lees je met enig verbazing. Het zou toch niet meer mogelijk zijn zestien man zo gek te krijgen om met die tweehonderd harde guldens in de hand voor zo'n schilderij te gaan zitten! Ik voelde toen al enige gêne. Laten we het er maar op houden dat die tweehonderd gulden van toen nu'1 ongeveer duizend gulden waard zouden zijn. Jan Cremer ontbreekt op de foto, voor tweehonderd gulden kwam hij niet. Geen wonder als je bedenkt dat hij voor een schilderij een miljoen vroeg. Ferry ligt breeduit op de voorgrond in een houding zoals Matisse zijn naakte modellen liet poseren onder de naam 'Odaliske'. Ik herinner mij dat Ferry op een feestje zich op dezelfde wijze op een oude divan drapeerde en abusievelijk riep 'He jongens, een onanist!' Dit even terzijde. Hij ( Ferry) draagt een prachtige donkere hoed en heeft z'n twee honderd ballen in het lint gestoken. Eveneens nog lachend zit George Lampe naast me, Nol aan de andere kant en de lieve Quirine kan er links nog net op. Waar zijn ze gebleven. Van Henk de Vries vernam ik nooit meer iets...

De koper, de maecenas in kwestie, was de steenrijke fluitist/landeigenaar Herbert Jochems. Hij had op een goede dag plotseling het penseel opgenomen en was ook gaan schilderen. Het verdroot hem zeer dat hij enige malen als lid van ons genootschap werd gedeballoteerd. Na aankoop schijnt hij het werk in zeer kleine stukjes versneden te hebben. Althans zo luiden de verhalen. Een prachtige wraak van een rijk man op die rot-artiesten die hem niet voor vol wilden aanzien. ( Bron Herman Berserik uit Bladvulling)

1 1986

 Email:info@nieuwehaagseschoolkunst.nl

website stats